ki Bağlacı Nedir Nasıl Yazılır? ki Bağlacı Örnek Cümleler

Kİ ‘ BAĞLACI, ÖZELLİKLERİ, CÜMLEYE KATTIĞI ANLAM

Türkçe derslerinde en çok hata yapılan konulardan biri olan ”ki” bağlacının yazımı ilgili konulardan ki bağlacı nasıl yazılır, ki bağlacı örnek cümleler, ki bağlacı özellikleri gibi konularda yazılan bu ders notumuzdan faydalanabilirsiniz.

İki cümleyi, koşul, sebep-sonuç, amaç-sonuç, zaman, açıklama, yorum, ilgilerinden biriyle bağlar. Bu bağlacın özne görevindeki bir ad ya da zamiri vurgulaması da mümkündür.

• “ki” bağlacı kimi sözcüklerle birleşip, kaynaşarak birleşik sözcük olur. O zaman ayrı yazılmaz.
  – Mademki, halbuki, belki, sanki, çünkü, oysaki.

Örnek:

Okula erken git ki dersi kaçırmayasın! (Koşul)

Çalışmadı ki başarılı olsun. (Sebep-sonuç)

Buraya geldim ki seni göreyim. (Amaç-sonuç)     

Eve geldim ki sular akmıyor. (Zaman)

Sonunda anlaşıldı ki beni arayan Ayşe’ymiş. (Açıklama)

O ki seni aramıyor, sen de onu arama artık. (Özne görevindeki zamiri vurgulama)

Öyle üzgünüm ki .    ..tamamlanmamış cümlelerde

-neden – sonuç, amaç – sonuç, açıklama anlamları verir.

-Ki ile bağlanan iki cümleden ikinci cümle, birincinin sonucunu gösterir.

 

Örnek:  Öyle bir düştü ki dizi yarıldı. (sonuç, neden)

Bir adam ki iyilikten hiç anlamaz. (açıklama)

Türk dilinde kullanılan üç farklı “-ki” eki vardır. Bu, üç ayrı görevde kullanılan “-ki” eki sadece bağlaç olarak kullanıldığında kelimeden ayrı yazılır.

 

“Ki” bağlacı ayrı yazılması ve cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamını bozmaması gibi özellikleriyle “de” bağlacına benzer. Bununla birlikte, cümleden çıktığında cümleden çıktığı hiç anlaşılmaz diyemiyoruz. Yine,  “de” bağlacında olduğu gibi cümleden çıktığında kimi zaman cümlenin anlamında bir daralma meydana getirir fakat cümlede bozukluğa yol açmaz.

Mesela:

Bir resim yapmış ki, bakmaya doyamadım.   Cümlesinde “-ki” bağlacı çıkarıldığında Bir resim yapmış bakmaya doyamadım biçimini alır ki, cümlenin anlaşılırlığında hiçbir bozulma meydana gelmez. Ama cümledeki abartma anlamının yok olduğu kavranabilir.

Fakat birleşik yazılarak sıfat ve ilgi zamiri yapan “-ki” eki cümleden çıkarıldığında cümle bozulur, cümle düşük hale gelir.

Mesela:

Sendeki kitabı bir süre ödünç alabilir miyim?   (Sıfat yapan “-ki” eki)

Ayağındakiler çok boyasız, niçin boyatmadın? (İlgi zamiri yapan “-ki” eki) cümlelerinde “-ki” ekini çıkardığımızda cümlenin anlamı bozuluyor

Sende kitabı bir süre ödünç alabilir miyim?

Ayağındakiler çok boyasız, niçin boyatmadın?

 

” Diğer “-ki” ekleri

Sıfat Yapan “-Ki” Eki Sıfat yapan “-ki” eki daima kelimeye bitişik yazılır ve çoğunlukla kelimede ismin “-de” halinden sonra gelir. Bu ekle meydana getirilen kelimenin bir ismi belirtir.

Karşıdaki patika daha kısa gözüküyor.

Sıfat isim

Burada “-ki” eki çıkarıldığında, cümlede anlatılmak istenen ifadenin yok olduğunu ve cümlenin düşük bir hale geldiğini anlarız.

Zamir Yapan “-Ki” Eki

Bu eke ilgi zamiri de denir. İlgi yoluyla “-ki” ekinin, bir ismin yerini tutması sebebiyle böyle adlandırılmıştır. Mesela, aşağıdaki örneklerde bu ekin nasıl bir ismin yerini tuttuğunu göreceğiz:

Benim çantamın rengi siyahmış, seninki ne renk?

Yukarıdaki örnekte “-ki” eki çanta kelimesinin yerini tutmuştur.

—Eğer bu eki kullanmamış olsaydık mutlaka çanta ismini söylemek zorunda kalacaktık:—

Benim çantamın rengi siyahmış, senin çantan ne renk?

UYARI: Zamir yapan “-ki” eki daima kelimeye bitişik yazılır ve mutlaka bir ismin yerini tutar. Bu ek de kelimeden çıkarıldığında, cümlenin anlatımında bir bozukluk meydana gelir ve düşük bir cümle olur.

 

• 4. Sınıf Türkçe Charlienin Çikolata Fabrikası Kitap Etkinlik Kağıdı
• Cümlenin Öğeleri Test Çöz 4. Sınıf Konu Kavrama testi
• Cümlenin Öğeleri 4. Sınıf Konu Tarama Test Soruları
• 4. Sınıf Türkçe Cümlenin Öğeleri Test Çöz
• 4. Sınıf Türkçe Özne Yüklem Bulma Etkinliği
• Özne Yüklem İlişkisi 4. Sınıf Özne ve Yüklem Nasıl Bulunur?
• Tümleç Nedir? Dolaylı Tümleç Zarf Tümleci Edat Tümleci Nedir?
• Yüklem Nedir? Yüklem Nasıl Bulunur? Yüklem Türleri Nelerdir?