3. Sınıf Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı

6 Temmuz 2020

Türkçe’nin en önemli konularından biri olan noktalama işaretleri 3. sınıfta önemli bir yer tutmaktadır. İlkokul 3. sınıf noktalama işaretleri konu anlatımı ders notu öğrenciler için hazırlandı.

Noktalama işaretleri, dilimizin trafik kuralları gibidir. Bir cümleyi anlamlı hale getiren en önemli unsurlardandır. Noktalama işaretlerinin uygun kullanılmaması, cümlenin anlam bütünlüğünü bozar.

Bu ders notumuzda 3. sınıf seviyesine uygun noktalama işaretleri ele alınmıştır. Görsellerle destekli konu anlatımı konuyu öğrenebilir, ders notu sonunda yer alan test sınavı ile eksiklerinizi tamamlayabilirsiniz.

3. sınıf noktalama işaretleri konu anlatımı

Noktalama İşaretleri Neden Kullanılır?

Bir araba sürdüğümüzü hayal edelim, eğer yolda karşımıza çıkan trafik ışıklarına ve levhalara dikkat etmezsek muhtemelen trafik kazasına sebep oluruz. İşte noktalama işaretleri de tıpkı trafik ışıklarına ve levhalara benzer.

Cümlenin anlamına ve biçimine uygun şekilde kullanılan trafik ışıkları anlam bütünlüğünü sağlar. Okuduğumuzu daha iyi anlamamıza yardımcı olur. Noktalama işaretlerinin eksik veya yanlış kullanılması cümlede anlatılmak isteneni tam olarak yansıtmaz.

Hangi noktalama işaretlerini öğreneceğiz?

Sevgili öğrenciler, dilimizde sıkça kullandığımız belli başlı noktalama işaretleri vardır. Ancak 3. sınıf noktalama işaretleri konu anlatımı için 12 adet noktalama işaretini ele alacağız.

Bunlar:

nokta ( . )
virgül ( , )
soru işareti ( ? )
ünlem ( ! )
iki nokta ( : )
üç nokta ( … )
kesme işareti ( ‘ )
tırnak işareti ( ” )
kısa çizgi ( – )
noktalı virgül ( ; )
uzun çizgi ( – )
yay ayraç ( ) dır.

Nokta ( . ) Nerede Kullanılır?

Nokta en sık kullandığımız noktalama işaretidir. Noktanın kullanılacağı yer ile ilgili çok az yanlış yapılır. Çünkü oldukça basit bir kullanımı vardır. Temel olarak nokta birkaç farklı amaç için kullanılır bunlar:

Tamamlanmış cümlelerin sonunda nokta kullanılır.

Serkan Hoca sorularımıza cevap veriyor.
Benim en sevdiğim renk mavidir.
Kardeşim yeni aldığım bilgisayarı bozmuş.
Annem bugün işten geç gelecek.
Okul hemen açılsın istiyorum.

Kısaltmalardan sonra nokta kullanılır.

Dr. (Doktor) | Odasına Dr. Mustafa Pektaş girdi.
Av. (Avukat) | Av. Eda Nur Demir müvekkilini savundu.
Doç. (Doçent) | Doç. Dr. Perihan Köksal eğitime çok önem verirdi.

Tarihlerin yazılışında nokta kullanılır.

13.05.1993 tarihinde doğduğunu söyledi.
Sınavın yapılacağı tarih 05.06.2020 olarak belirlendi.
Uçak biletini 23.09.2020 tarihine almıştı.
Otel için 04.10.2020 tarihine yer ayırtmıştı.

Saat ve dakikaların arasında nokta kullanılır.

13.00’da iskelede buluşacağız.
Sınav 10.20’de başlayacak.
Yarın 20.00’de görüşelim.

Matematikte çarpma işleminde nokta kullanılır.

5.7=35
6.4=24
10.10=100

Sıra bildiren cümlelerde (nci) anlamında nokta kullanılır.

Bu yıl 55. yaşını kutladık.
Murat Bey okula gelen 3. öğretmen oldu.
Sınava ilçe bazında 73. olmuştu.

Virgül ( , ) Nerede Kullanılır?

Virgül en çok kullandığımız ikinci noktalama işaretidir diyebiliriz. Daha çok uzun cümlelerde karşımıza çıkan virgül farklı birçok yerde kullanılır.

Cümlede art arda sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük öbekleri arasında virgül kullanılır.

Annem en çok ayva, nar, üzüm sever.
Kırtasiyeden kalem, silgi, kalemlik aldı.
Karadeniz’de Rize, Sinop, Amasya ve Ordu’yu gezdim.

Sıralı cümlelerin arasında virgül kullanılır.

Dolaptan istediğim kitabı aldı, bana uzattı.
Annem en sevdiğim yemeği pişirdi, komşuya götürdü.
Sınava çok çalıştım, geçemedim.

Hitap cümlelerinde virgül kullanılır.

Sevgili halacığım, seni çok özledim.
Serkan Hocam, sizi çok seviyoruz.

Uzun cümlelerde özneden sonra virgül kullanılır.

Öznur, sınava gireceği okul binasını yakından görmek istedi.

Soru İşareti ( ? ) Nerede Kullanılır?

Soru işareti hepimizin zorlanmadan kullandığı kullanımı basit bir noktalama işaretidir.

Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna soru işareti koyulur.

Yarın sinemaya gelmek ister misin?
Sınavda hangi soruyu çözemedin?
Varto’ya nasıl gidebilirim?

Ünlem İşareti ( ! ) Nerede Kullanılır?

Ünlem işareti öğrencilerin en sevdiği noktalama işaretlerinden biridir.

Acı, korku, heyecan, sevinç, şaşkınlık ve üzüntü gibi sözcükler ve cümlelerden sonra ünlem işareti kullanılır.

Yaşasın ! Yarın okullar tatil olacakmış.
Çabuk buraya gel!
Hey! Yanlış yoldan gidiyorsun.

İki Nokta ( : ) Nerede Kullanılır?

Bir sözcük ya da cümleden sonra örnekler sıralanacak, açıklamalar yapılacaksa bu sözcük ve cümlelerin sonuna iki nokta konur.

Muş’un üç ilçesini çok severim: Varto, Malazgirt ve Bulanık diyebilirim.

Bir yazı içerisinde konuşmaya yer verildiğinde iki nokta kullanılır.

Murat dedi ki: Yasin bir daha bu dükkana gelmesin.

Matematikte bölme sembolü olarak iki nokta kullanılabilir.

12:3=4
20:2=10

3. sınıf noktalama işaretleri konu anlatımı ders notumuza diğer noktalama işaretleri ile devam ediyoruz. Ders notu sonunda testi çözmeyi unutmayınız.

Üç Nokta ( … ) Nerede Kullanılır?

Üç nokta, kullanmaya pek aşina olmadığımız bir noktalama işaretidir. Ancak nerede kullanıldığını bilmemizde fayda vardır.

Bazı bitmemiş cümlelerin sonunda üç nokta kullanılır.

Bana söylediği cümleler o kadar ağırdı ki…
Beni affetmemesi o kadar üzdü ki..

Benzerleri anlamında örnekler verilirken üç nokta kullanılır.

C vitamini birçok besinde bulunur: portakal, mandalina, yeşil biber…

Alıntı yapılırken atlanan bölümleri üç nokta ile ifade ederiz.

“… Karşısına aldığı çocuğa şeker vererek kandırmaya çalışıyordu.”

Kesme İşareti ( ‘ ) Nerede Kullanılır?

Kesme işareti kullanmak oldukça önemlidir. En çok kullanıldığı birkaç yeri ele alalım:

Özel isimlere gelen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır.

Murat’ın amcası yarın bize gelecek.
Almanya’dan gelirken çikolata getirenleri çok severim.

Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır.

17.20’de hastane randevusu varmış.

Bir harfe gelen ekleri ayırırken kesme işareti kullanırız.

Pazarlama işini a’dan z’ye biliyorum.

Tırnak işareti ( ” ) Nerede Kullanılır?

Bir yazıdan ya da bir kişiden alınan sözler tırnak içerisinde yazılır.

Annem “Artık evlen.” dedi.
Türkçe öğretmenim ” Sen başarılı bir öğrencisin.” dedi.

Yazı içerisinde geçen kitap, dergi, şiir isimleri tırnak içerisinde yazılır.

Cahit Sıtkı Tarancı’nın “35 Yaş Şiiri” mükemmeldir.

Cümlede özellikle belirtilmek istenen sözcükler tırnak içerisinde yazılır.

İnsan “sevgi” ile yaşar.

Kısa Çizgi ( – ) Nerede Kullanılır?

Satır sonuna gelindiğinde sığmayan sözcükleri belirtmek için kullanılır.

… mutluluk-

tur.

Sözcükleri hecelerine ayırırken kısa çizgi kullanılır.

gel-me-li-sin

Bir başlangıç ve bitiş belirten tarihler arasına kısa çizgi konur.

Mustafa Kemal Atatürk ( 1881-1938)

Noktalı Virgül ( ; ) Nerede Kullanılır?

Virgülle ayrılmış farklı görevdeki sözcük ya da sözcük öbeklerini ayırmak için kullanılır.

Eylül, ekim, kasım sonbahar; aralık, ocak, şubat kış mevsimi aylarıdır.

Bazı bağlaçlardan önce noktalı virgül kullanılır.

Seni çok seviyorum; ancak sürekli kalbimi kırıyorsun.

Uzun Çizgi ( – ) Nerede Kullanılır?

Bir yazıda karşılıklı konuşmaları belirtmek için uzun çizgi kullanılır. Uzun çizgiye konuşma çizgisi de denir.

– Benim buraya geleceğimi kim söyledi.

– Ahmet Bey söyledi.

Yay Ayraç ( ) Nerede Kullanılır?

Konuyla ilgili açıklamalar parantez içerisinde yazılabilir.

Ürünün kullanma kılavuzunu okuyunuz. (Kılavuz paket içindedir.)
Atatürk’ün çocuklara hediye ettiği bayramı (23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı) çok severim.

Tiyatro eserlerinde konuşacak kişinin durumunu belirtmek için kullanılır.

Bakkal amca bizim borcumuz var mı? (Karşısına dikilir)

3. Sınıf Noktalama İşaretleri Konu Testi

cevap anahtarı soruların sonunda verilmiştir.

1- Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi doğru kullanılmıştır?

A) Harika olmuş anneciğim.

B) Seni çok özledim?

C) Dikkatli olmalısın…

2- “Sıranın üzerinde kitap defter kalem silgi ve cetvel vardı” cümlesinde kaç tane virgül kullanılmalıdır?

A) 2 B) 3 C) 4

3- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama işareti yanlış kullanılmıştır?

A) Yaşasın, okul yarın tatil olacakmış.

B) Ali’nin arabası çok güzel.

C) Bu ev sizin mi?

4- Hangisinde noktalama yanlışlığı vardır?

A) Pazardan elma, kiraz ve çilek aldık.

B) En sevdiğim renk mavidir.

C) Annemi, seviyorum.

5- Aşağıdaki cümlelerden hangisinde noktalama yanlışı vardır?

A) Evimiz oldukça büyük.

B) Okula Öğretmen gelmedi.

C) Koştuğum için terledim.

[tabs] [tab title=”CEVAPLAR” id=””]1-A , 2-B, 3-A, 4-C, 5-B[/tab] [/tabs]

Dilerseniz 3. sınıf noktalama işaretleri konu testini PDF biçiminde aşağıdaki bağlantıdan indirebilirsiniz.

Dosyayı İndir

Sevgili öğrenciler 3. sınıf noktalama işaretleri konu anlatımı ders notumuzu okudunuz. Bu konuyla ilgili çalışmaları 3. sınıf Türkçe etkinlik kağıtları kategorisinde görebilirsiniz.

BENZER YAZILAR